آنچه در اين شماره مي خوانيد:
به جاي سرمقاله ....................................................................................................... ص 1
جستجو فوري در ياهو ............................................................................................. ص 2
برخي معيارهاي ارزيابي مقاله در مجلات معتبر علمي ...............................................ص 3
کتابهاي الکترونيکي در اينترنت ................................................................................. ص 4
معرفي چند سايت مناسب در زمينه تغذيه افزايش و کاهش وزن .............................. ص5
دايره المعارف دين ميرچاالياده ................................................................................... ص 6
معرفي برخي از پايگاههاي اطلاعاتي رايگان در حوزه کشاورزي .............................. ص 8
نقش وبلاگها در فرايند اطلاع رساني ........................................................................ ص 10
در باب خدمات تحويل مدرک .................................................................................. ص11
به جـاي سرمقـالـه1
امروزه در بسياري از دانشگاه‌هاي پيشرفته و بزرگ دنيا، كتابخانه مركزي و مركز اطلاع‌رساني به مثابه مركز دايره‌اي است كه دانشكده‌ها و پژوهشكده‌هاي دانشگاه‌ها در محيط آن دايره قرار گرفته‌اند. امروزه استانداردها و ايزوهاي حاكم بر ساختمان‌ها و محيط‌هاي فيزيكي كتابخانه‌اي به مساحت و سرانه فضا براي مشتريان ، ارتفاع سقف، دماي مؤثر بر يادگيري (در سالن مطالعه)، دماي مؤثر بر حفظ كتاب و منابع الكترونيكي (در مخازن و قسمت‌هاي نگهداري) توجه نموده و بر نقش كتابخانه‌ها به عنوان يكي از شاخصه‌هاي توسعه يافتگي دانشگاه‌ها افزوده‌اند.
اين در حالي است كه مركز اطلاع‌رساني و كتابخانه مركزي دانشگاه فردوسي مشهد با قدمتي 30 ساله داراي ساختماني است كه ابتدا با اختصاص يك سالن ورزشي كشتي فعاليت خود را آغاز نموده و با توسعه‌هاي غير اصولي و ناهماهنگ با استانداردهاي لازم براي ساختمان يك كتابخانه، تا مرز دو هزار و چهارصد متر توسعه يافته است. قسمت اختصاص يافته براي اطلاع‌رساني الكترونيكي اين كتابخانه تنها قريب به ده متر مربع و فاصله ميان سالن مطالعه تا مهدكودك دانشگاه، كوچه‌اي به عرض چهارمتر است. اين مركز كه داراي شصت نفر پرسنل اداري و خدماتي است، فاقد اعتبار پژوهشي بوده و اعتبار خريد منابع آن براي سرويس‌دهي به تمامي دانشگاهيان، از چندين كتابخانه دانشكده‌اي موجود در سطح دانشگاه فردوسي كمتر است. اگر چه اعتبار تخصيص داده شده ارزي به اين كتابخانه، جهت خريد پايگاههاي اطلاع‌رساني در سالهاي 1383 و 1384 هيچ‌گونه تغييري نيافته است، ليكن متوسط افزايش قيمت اشتراك سالانه پايگاه‌ها از سال 2005 تا 2006، افزايش قريب به 85% را نشان مي‌دهد. اين موارد است كه سبب شده تا اشتراك پايگاه‌ها در سطح دانشگاه فردوسي مشهد به عنوان قطب دانشگاهي و به عنوان بزرگترين دانشگاه شرق و شمال شرق كشور، از 44 پايگاه در سال 1380 به 13 پايگاه در سال 1384 كاهش يابد و در سال 2006 نيز اين كاهش به طور جدي تري مشاهده شود. اين معضل براي اشتراك مجلات چاپي هم صادق است، چنانچه اشتراك 651 عنوان در سال 2001 به 397 عنوان در سال 2005 انجاميده است.
با عنايت به آنچه كه گذشت، امروزه رسالت و اولويت نخست مديران دانشگاهي بايد كه بر تقويت اعتبارات و تجهيزات مراكز اطلاع‌رساني وكتابخانه‌هاي دانشگاهي قرار گرفته و ضمن بازنگري در سياست‌هاي قبلي، مي‌بايست كه تمامي اقشار دانشگاهي در حمايت و تقويت از اين مركز به گونه‌اي ديگر نگريسته و حمايت‌هاي عملي خود را نمايان سازند. چه اينكه توسعه كمي و گسترش رشته‌ها و تحصيلات تكميلي، جز با تقويت همه جانبه مركز اطلاع‌رساني و كتابخانه‌هاي دانشگاهي راه به جايي نخواهد برد.
نشريه دو ماهانه مركز اطلاع‌رساني و كتابخانه مركزي دانشگاه فردوسي مسؤول: دكتر بهروز مهرام سردبير: زهره عباسي مدير داخلي: سهراب درويش تايپ: زهـرا قدمگاهـي پست الكترونيكي: sdarvish@wali.um.ac.ir متن الكترونيكي اين نشريه در سايت كتابخانه مركزي قابل دسترس است: http://c-library.um.ac.ir ': 6-8789263، 9-8796798 همكاران اين شماره: دكتر بهروز مهرام - زهره عباسي- محمود صديقي - نسرين نيكزاد- سمانه رحماني- نفيسه دري‌فر- فاطمه هراتيان- لادن قزلي
جستجوي فوري در ياهو1
Yahoo instant search
امروزه افراد بسياري كار در محيط وب را با موتورهاي جستجو آغاز مي‌كنند و مراجعه به موتورهاي جستجو، بعداز ارسال و دريافت نامه‌هاي الكترونيكي (email) ، دومين فعاليت مهم كاربران در محيط وب مي‌باشد. هرچه كار در محيط وب و ميزان استفاده از آن بيشتر مي‌شود، نياز به بايگاني كردن اطلاعات آن بيشتر مي شود و در واقع اين موتورهاي جستجو هستند كه اين اطلاعات را سازماندهي كرده و به سرعت در اختيار كاربران قرار مي‌دهند. در همين زمينه، سايت
http://www.lib.berkeley.edu/teachinglib/guides/internet/searchengines.html
به معرفي موتورهاي جستجوي yahoo، google و Theoma پرداخته و ويژگي‌ها و استراتژي جستجو در اين سه موتور را به كاربران معرفي كرده است.
ابر موتورهاي جستجو نيز در ميان همين موتورهاي جستجو به گردش مي‌پردازند و نتايج جستجو در يك ابر موتور جستجو در واقع حاصل گردش در چندين موتور جستجو و گرفتن نتايج آنها جهت در اختيار قراردادن به كاربر است.
معرفي ابرموتورهاي جستجو را مي‌توانيد در اين سايت مشاهده كنيد.
http://www.lib.berkeley.edu/teachinglib/guides/internet/metasearch.htm
گاهي اين سؤال پيش مي‌آيد كه اگر موتورهاي جستجو هوشمند هستند، پس چرا هنگامي كه به عنوان مثال عبارت “Tehran weather” را وارد مي‌كنيم، پاسخ‌هاي بيشماري دريافت مي‌كنيم؟ چرا فقط يك پاسخ مشخص نمي‌شود. دلايل متعددي براي اين امر وجود دارد. گاهي اوقات مايل هستيم كه پاسخ منابع گوناگون را بدانيم و با مقايسه آنها به پاسخ مورد نظر خود برسيم.
به علاوه، كلمات مختلف، معاني مختلفي دارند و هر كدام مي‌توانند به مفهوم خاصي از كلمات جستجوي ما اشاره كنند. اما گاهي اوقات، فقط يك پاسخ مناسب براي جستجوي ما وجود دارد كه سبب شده تا خدمات instant search به وجود بيايد.
با آدرس http://instant.search.yahoo.com وارد اين صفحه مي‌شويم.
هنگامي كه كلمات جستجوي خود را در قسمت جستجوي فوري (instant search) وارد مي‌كنيم، در ابتدا بررسي مي‌شود كه آيا فقط يك پاسخ مرتبط با پرسش ما وجود دارد. اگر اينگونه باشد آن پاسخ به سرعت ظاهر مي‌شود. حتي لازم به فشار دكمه جستجو و يا استفاده از كليد Enter نيست و به محض اينكه عبارت مورد جستجوي خود را وارد كنيم بلافاصله كار جستجو انجام مي‌شود.
برخي معيارهاي ارزيابي مقاله در مجلات معتبر علمي 1
براساس خط مشي مجلات و نقطه نظرات هيأت‌هاي تحريريه2 مقاله‌ها ممكن است از جنبه‌هاي زير مشكل داشته باشند. ضعف‌هاي نوشتاري مشترك در مقالات:
1- ساختار كلي مقاله:
الف: ضعف در بيان مسأله (يا پراكندگي مسأله در صفحات مختلف و دشواري تشخيص مسأله)
ب: بيان انديشه به گونه‌اي كه امكان تفسيرهاي مختلف از آن وجود داشته باشد و يا فكر و انديشه به خوبي سازمان دهي نشده باشد.
ج: طول و تفصيل بيهوده
د: ضعف در ارتباط دادن يافته‌ها ، بحث و نتيجه‌گيري
هـ: نداشتن نتيجه‌گيري كه به مسأله پژوهش ارتباط داشته باشد
2- نوشتار:
الف: فقدان ضعف ارتباط بين جمله و پاراگراف
ب: كاربرد غلط افعال
ج: عدم هماهنگي فعل و فاعل
د: جملات سنگين، نامناسب، دشوار و طولاني نظير جملاتي كه حدود يك پارگراف طول داشته باشند.
هـ: استفاده از ضماير مجهول و علائم اختصاري بدون توضيح
و: غلط‌هاي املايي به ويژه در رابطه با نويسندگان مورد استناد
ز: ضعف در جذب خواننده
ح: استفاده غلط از علائم و شماره گذاري‌ها
ط: استفاده مكرر از كلمات مشابه در يك پاراگراف
3- استناددهي هاي غلط در درون متن:
الف: استنادهاي درون متني الفبايي نشده باشد (سينايي، 1378؛ احمدي، 1378) كه بايد به صورت (احمدي، 1378؛ سينايي، 1378) بيايد.
ب: استفاده از علامت & - + ، در متن
ج: استنادهاي درون متني كه در فهرست منابع نيامده باشد.
4- اشتباهات استناددهي در فهرست منابع:
الف: سياهه‌اي از منابع كه درمتن منعكس نشده باشد.
ب: حذف علامت ويرگول بعد از نام نويسنده
ج: بيان نام نويسنده (ابتدا نام خانوادگي و بعد نام آورده شود از آوردن بخش مياني نام درنام‌هاي انگليسي خودداري شود)
د: بيان عنوان اشتباه و يا عدم استفاده از حروف بزرگ در عنوان مقاله‌ها و مجله‌هاي انگليسي زبان
هـ: نام مجله به شكل نادرست نمايش داده شود. نام مجله بايد با حروف ايتاليك نوشته شود و يا زير نام مجله خط كشيده شود. سپس ويرگول، شماره جلد ( شماره جلد بايد درون پرانتز باشد) بعد ويرگول و شماره صفحات.
و: در مورد فصل‌هاي كتاب و مقالات كنفرانس‌ها شماره صفحات نيايد.
ز: حذف نام ناشر در مورد استناد به كتاب‌ها.
ح: استناد دهي غلط در رابطه با آدرس‌هاي اينترنتي، شكل درست استناد دهي به صورت زير مي‌باشد:
http://www.irandoc.ac.ir/ Retrieved June 20, 2005, from
5- اشتباهات در طرح كلي مقاله
الف: سرصفحه، راهنماها، پانويس‌ها و يا دداشت‌ها اشتباه باشد
ب: پانويس‌ها، جدول‌ها و تصاوير بايد از متن جدا باشد.
ج: رعايت نكردن تورفتگي‌ها و رعايت فاصله در پاراگراف‌ها
كتابهاي الكترونيكي در اينترنت1
http://digital.library.upenn.edu/books
اين سايت امكان دسترسي رايگان به بيست هزار كتاب را به استفاده‌كننده مي‌دهد. مجموعه كتابهاي الكترونيكي ارائه شده در اين سايت دستاورد تلاش‌هايي است كه از سوي دانشگاه پنسيلوانيا انجام پذيرفته و تقسيم‌بندي موضوعي آن مبتني بر رده‌بندي كتابخانه كنگره آمريكا است.
جستجوي كتابهاي مورد نياز در اين سايت از طريق شناسه‌هاي عنوان، نويسنده، موضوع و فروست امكان‌پذير است. چكيده كتاب و متن كامل كتاب به شكلPDF قابل دستيابي است علاوه بر اين متن كامل مقالات برخي مجلات از سال 1950 تا سال 2005 به صورت تمام متن قابل دسترس است.
http://www.ipl.org/reading/books
كتابخانه عمومي اينترنتي مجموعه‌اي بسيار غني را در برگرفته كه شامل هفده هزار عنوان كتاب، مجله و روزنامه‌هاي الكترونيكي تمام متن و نيز گزارش همايش‌ها و انجمن‌هاي معتبر جهاني است.
اين پايگاه اطلاعاتي امكان جستجو و مرور عنوان‌هاي بسياري از كتابهاي گوناگون را در زمينه‌هاي موضوعي گوناگون فراهم آورده و نيز اين قابليت را فراهم كرده است كه بتوان متن كتابهاي قابل دسترسي را به صورت رايگان بازيابي نمود.
امكان دسترسي به متن كامل صدها عنوان كتاب مرجع را به مراجعان مي‌دهد. بسياري از آثار كلاسيك ادبيات و برخي از مجموعه‌هاي علمي به زبان انگليسي قابل دسترس است.
كتاب هاي فارسي و انگليسي كه در باره ايران از سال 1358 تاكنون چاپ و نشر شده است معرفي مي‌شود. در بيشتر موارد، توصيف محتواي كتاب به همراه معرفي نويسنده و نقد كتاب به زبان انگليسي نيز شرح داده شده است.
دايره المعارف دين ميرچاالياده1
The Encyclopedia of Religion
ميرچا الياده2(1907-1986) دانشمند نمادشناس، قوم‌شناس، دين‌شناس رومانيايي و استاد تاريخ اديان دانشگاه شيكاگو با همكاري 1400 نفر از محققان پنجاه كشور در حوزه اديان مختلف جهان از جمله ايران، دهه آخر عمرش را صرف تهيه و تدوين دايره‌المعارف دين نمود. اديان عالم در اين مجموعه به 44 گروه تقسيم شده‌اند (الهي و غيرالهي) ولي قسمت اعظم مقاله‌هاي اين دايره‌المعارف به دين‌هاي بزرگ جهان مانند اسلام، مسيحيت، يهود و نيز آيين هندو اختصاص دارد. تكيه اين مجموعه بر “تاريخ اديان جهان“ با توجه به سه محور اساسي انديشه الياده، تاريخ، پديدارشناسي (نمادها، باورها، اعمال) و تأويل (هرمنوتيك) مي‌باشد. ويراستاران مقاله‌هاي اسلام‌شناسي خانم آن‌ماري‌شيمل و چارلز آدامز3 هستند.
ويرايش اول اين دايره‌المعارف در 16 مجلد در سالهاي 1986 و 1987 توسط انتشارات مك‌ميلان صورت گرفته است.
گستره دايره المعارف دين
الف. تاريخ و روند گسترش هر يك از اديان، فرقه‌ها و مكاتب و مذاهب آنها، سرگذشت پيشوايان و رجال ديني، جنبش‌هاي مذهبي تا قرون معاصر
ب. موضوع‌هاي خاص يا مشترك بين اديان و مباحث عام مانند زكات (Zakat) خاص اسلام، شعر (poetry) ، مدرنيسم (Modernism)
ج. بررسي و معرفي پديدارهاي مذهبي مانند آب، آتش، باران و غيره
د. بررسي رابطه هنر، علم و جامعه با دين مانند “سينما و دين“، “پزشكي و دين“، “ اقتصاد و دين“
هـ. مقاله‌هاي مربوط به تحقيق و مطالعه در امر اديان مانند تاريخ مطالعه هر دين، روش‌هاي مطالعه محققان هر يك از اديان و سرگذشتنامه آنها مانند هانري‌كربن و بسياري از دانشمندان حوزه اديان مختلف و نيز معرفي مكاتب فلسفي مانند ماركسيسم، اگزيستانسياليزم.
چگونه از جلد نمايه (Index) استفاده كنيم؟
جلد شانزدهم شامل بخش‌هاي ذيل مي‌باشد:
1. فهرست پديدآورندگان (Directory of contributors)
نظرات شما عزیزان:
ادامه مطلب
